Mua bảo hiểm tài sản thế chấp, lợi cả đôi bên

(Vay thế chấp) - Thông tin một số NH yêu cầu người vay tiền mua bảo hiểm với tài sản thế chấp mới giải ngân khiến một số khách hàng có nhu cầu vay băn khoăn. Báo ĐTTC đã lấy ý kiến của ông Lê Hải Lâm, Phó Tổng giám đốc Eximbank, để làm rõ vấn đề này.

• Xử lý tài sản thế chấp: Nhiêu khê, vướng mắc

PHÓNG VIÊN: - Thưa ông, một số NH yêu cầu người vay tiền khi thế chấp tài sản phải mua bảo hiểm do NH chỉ định mới giải ngân có phù hợp với Luật các TCTD và thông lệ quốc tế?

- Ông LÊ HẢI LÂM: - Việc mua bảo hiểm tài sản khoản vay như vậy là bình thường. NHNN không bắt buộc nhưng có khuyến khích và từng NH có quy định riêng đối với từng sản phẩm, khối cho vay chiếu theo quy định của khối giám sát đối với các sản phẩm để thực hiện.
Thực tế, đó chỉ là thỏa thuận giữa NH và khách hàng và phải được thông báo trước khi tiến hành ký hợp đồng tín dụng, tức là khi tư vấn nhân viên NH phải thông báo cho khách hàng.

Thông tin phản ánh việc nhân viên của một số NH trong quá trình tư vấn không nhắc đến điều khoản này, chỉ đến khi chuẩn bị giải ngân mới thông báo, yêu cầu người vay tiền phải mua bảo hiểm tài sản thế chấp mới giải ngân là do nghiệp vụ nhân viên NH yếu kém. Ở nước ngoài, việc mua bảo hiểm rất phổ biến, được thực hiện ở nhiều lĩnh vực chứ không riêng gì vấn đề này.

- Phải chăng vì các NH đang tìm đầu ra quá khó khi hầu hết khách hàng không đủ điều kiện nên mới áp dụng chiêu thức này?

- Không phải như vậy. Việc mua bảo hiểm tài sản thế chấp vay vốn là quyền lợi của 2 bên. Trong quy định của NH cũng có yêu cầu mua bảo hiểm đối với tài sản thế chấp, một phần để giảm bớt rủi ro cho NH, một phần bớt rủi ro cho người vay.

Theo tôi thấy, ở Việt Nam, bảo hiểm hầu như vẫn chưa được mở rộng lắm nên khi gặp rủi ro, nhiều người không chống đỡ được. Còn khi đem tài sản thế chấp để vay vốn, nếu không mua bảo hiểm, không may xảy ra rủi ro, NH mất tài sản đảm bảo và người vay cũng không còn khả năng trả nợ. Ngược lại, nếu có bảo hiểm, NH cũng còn có khoản để thu nợ và người vay cũng trả được nợ.

- Nếu phải mua bảo hiểm thì mức bảo hiểm người vay mua như thế nào?

- Việc tính mức bảo hiểm là thỏa thuận 2 bên và còn tùy theo mức độ rủi ro. Thí dụ với một căn nhà chung cư, mức độ rủi ro là hết toàn bộ tài sản, NH muốn khách hàng vay mua bảo hiểm tài sản thế chấp tối thiểu bằng giá trị tiền vay và cũng khuyến cáo người vay mua cao hơn, thường thêm 30% nữa.

Theo đó, người vay làm hợp đồng bảo hiểm với phía công ty bảo hiểm, trong đó có điều khoản NH yêu cầu người thụ hưởng là NH. Nếu tài sản lớn thì mua cao hơn, trong việc này bên công ty bảo hiểm cũng có những quy định riêng cho từng sản phẩm.

- Hiện nay, mỗi NH áp dụng mỗi kiểu mua bảo hiểm, vậy NHNN có nên đưa quy chuẩn?

- Tôi nghĩ không cần thiết, bởi vì không phải vấn đề gì cũng cần phải luật hóa. Như đã nói, đây chỉ là thỏa thuận điều kiện giữa NH và người vay trước khi ký hợp đồng và NH cần phải tư vấn cho khách hàng biết rõ trước khi ký hợp đồng.

- Xin cảm ơn ông.

ĐỖ LINH (thực hiện) - saigondautu.com.vn